VIII GUp 360/21 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Białymstoku z 2022-07-18
VIII GUp 360/21
POSTANOWIENIE
Dnia 18 lipca 2022 r.
Sąd Rejonowy w Białymstoku VIII Wydział Gospodarczy
w składzie następującym:
Przewodniczący sędzia Artur Andrysewicz
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 lipca 2022 r. w B.
w postępowaniu upadłościowym H. T.
wniosku o przywrócenie terminu do sporządzenia i doręczenia uzasadnienia postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego
postanawia:
I. odrzucić wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia z 25 maja 2022 r.,
II. odrzucić wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia z 25 maja 2022 r.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 25 maja 2022 r. sąd upadłościowy kończąc postępowanie ustalił plan spłaty wierzycieli. Postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym zawierało sporządzone z urzędu uzasadnienie. Odpis postanowienia otrzymała upadła z pouczeniem o możliwości wniesienia zażalenia do Sądu Okręgowego w terminie 7 dni od otrzymania postanowienia. W tym terminie upadła wniosła zażalenie. Sąd Okręgowy postanowieniem z 20 czerwca 2022 r. odrzucił zażalenie. W uzasadnieniu wskazano, że zgodnie z art. 394 § 2 k.p.c. złożenie wniosku o sporządzenie i doręczenie odpisu postanowienia z uzasadnieniem otwiera dopiero prawo do wniesienia zażalenia. Kodeks postępowania cywilnego (poza wyjątkami, np. art. 357 § 6 k.p.c.) nie przewiduje możliwości wniesienia zażalenia na postanowienie wprawdzie zaskarżalne, ale nieuzasadnione. Złożenie wniosku o uzasadnienie stanowi konieczną przesłankę zaskarżenia, a zażalenie niepoprzedzone złożonym skutecznie wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia podlega odrzuceniu jako niedopuszczalne „z innych przyczyn” (art. 373 w zw. z art. 397 § 3 k.p.c.). Postanowienie doręczono upadłej 28 czerwca 2022 r. z informacją, że jest prawomocne.
W dniu 6 lipca 2022 r. (data nadania w urzędzie pocztowym) wpłynął do sądu upadłościowego wniosek upadłej o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia postanowienia z 25 maja 2022 r. wraz z załączonym wnioskiem o jego sporządzenie. Upadła podniosła, że składając zażalenie zastosowała się do pouczenia zawartego przy doręczeniu postanowienia o ustaleniu planu spłaty, gdzie nie było pouczenia o konieczności złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia postanowienia. Dowiedziała się o tym dopiero z postanowienia Sądu Okręgowego.
Sąd upadłościowy zważył, co następuje:
Z dniem 7 listopada 2019 r. weszła w życie znacząca nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego (ustawa z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2019 r., poz.1469) zmieniająca sposób zaskarżania postanowień. Zasadą stała się konieczność poprzedzenia zażalenia wnioskiem o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia wydanego na posiedzeniu niejawnym, co było konsekwencją odejścia od obowiązku sporządzenia z urzędu uzasadnienia postanowienia (art. 357 § 2 1 k.p.c.).
Tego samego dnia weszła w życie także nowelizacja ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe, dokonana ustawą z 16 października 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019 r., poz.2089), która zmieniła brzmienie art. 219 prawa upadłościowego. Dodano w tym artykule ustęp 2a w brzmieniu: Postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym, na które przysługuje zażalenie, z urzędu uzasadnia się na piśmie w terminie tygodnia od dnia wydania postanowienia. Postanowienia te doręcza się wraz z uzasadnieniem. To samo dotyczy zarządzeń. Niewątpliwie miało to związek z nowelizacją kodeksu postępowania cywilnego, gdyż zgodnie z art. 229 prawa upadłościowego (w brzmieniu do 1 grudnia 2021 r.) w sprawach nieuregulowanych ustawą do postępowania upadłościowego stosuje się odpowiednio przepisy księgi pierwszej części pierwszej Kodeksu postępowania cywilnego, z wyjątkiem przepisów o zawieszeniu i wznowieniu postępowania.
Na marginesie dodać należy, że w niniejszej sprawie stosuje się przepisy ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe w brzmieniu obowiązującym do 1 grudnia 2021 r. (vide art.8 ustawy z 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw, który stanowi, że w sprawach, w których przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wpłynął wniosek o ogłoszenie upadłości, wniosek o otwarcie postępowania o zatwierdzenie układu na zgromadzeniu wierzycieli, wniosek o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego, wniosek o uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, wniosek restrukturyzacyjny, wniosek o stwierdzenie wykonania, zmianę albo uchylenie układu lub wniosek o orzeczenie zakazu, o którym mowa w art. 373 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 2, stosuje się przepisy dotychczasowe). Uwaga ta ma o tyle istotne znaczenie, że od 1 grudnia 2021 r. zmieniło się brzmienie art.229 prawa upadłościowego, jak i uchylono art. 219 ust.2a w związku z doręczaniem orzeczeń w systemie teleinformatycznym.
Analiza przepisów art. 219 ust.2a prawa upadłościowego i art. 357 k.p.c. prowadzi do wniosku, że prawo upadłościowe zawiera autonomiczną regulację w zakresie obowiązku sporządzania z urzędu postanowienia wydanego na posiedzeniu niejawnym. Nie można więc stosować wprost przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Odpowiednie stosowanie tych przepisów nakazane art.229 prawa upadłościowego oznacza, że w tym zakresie prawo upadłościowe wypiera regulację kodeksową. Zresztą nakazuje też ono doręczenie postanowienia z uzasadnieniem (art.219 ust.2a zd.2 p.u.), co czyniłoby nielogicznym wymaganie złożenia wniosku o uzasadnienie dla zaskarżenia postanowienia. Z kolei art.224 ust.3 prawa upadłościowego (również w brzmieniu sprzed 1 grudnia 2021 r.) stanowi, że dla osób, którym ustawa nakazuje doręczyć postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym, termin do wniesienia środka zaskarżenia biegnie od dnia doręczenia postanowienia (zawierającego, jak wyżej wskazano, uzasadnienie sporządzone z urzędu).
Przedstawiona kompleksowa regulacja prawa upadłościowego oznacza, że upadła bez potrzeby wnioskowania o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia mogła wnieść zażalenie w terminie 7 dni od jego otrzymania. Powyższą argumentację zdaje się potwierdzać uchwała SN z 13 kwietnia 2022 r. (III CZP 85/22) dotycząca także zaskarżenia postanowienia, którego uzasadnienie sporządzono i doręczono z urzędu.
Stąd też i niniejsze postanowienie zawiera sporządzone z urzędu uzasadnienie i z uwagi na jego charakter zaskarżalne jest (w pkt. II.) w terminie 7 dni do Sądu Okręgowego ( vide postanowienie SN z 15 grudnia 2021r., III CZP 89/20 oraz postanowienie SN z 21 stycznia 2022 r., III CZP 10/22).
W takim stanie prawnym upadła nie miała uprawnienia do domagania się sporządzenia uzasadnienia, które zostało sporządzone z urzędu i doręczone. Z tej przyczyny nie można mówić o możliwości uchybienia terminu, który mógłby być przywrócony, co oznacza, że taki wniosek jest niedopuszczalny (art.171 k.p.c. z w zw. z art.229 p.u.). Nie można go bowiem rozpoznać merytorycznie ani pozytywnie ani negatywnie. To zaś skutkowało odrzuceniem wniosku o przywrócenie terminu (pkt I – rozstrzygnięcie niezaskarżalne), jak i odrzuceniem jako niedopuszczalnego samego wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia (pkt II).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Białymstoku
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Artur Andrysewicz
Data wytworzenia informacji: