Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Białymstoku

UZASADNIENIE

W dniu 7 grudnia 2016 r. dłużnik K. S. wystąpił do tutejszego Sądu z wnioskiem o zwolnienie spod egzekucji, w trybie art. 1061 kpc, ruchomości w postaci (...) nr rej. (...) rok produkcji 2008 (udział 51/100), traku taśmowego (...) 15 mb torów, rok produkcji 2008, traku taśmowego (...), 6 mb torów, rok produkcji 2008 oraz piły taśmowej pionowej Trak - (...), rok produkcji 2008 wskazanych w obwieszczeniu Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Białymstoku (...) o terminie licytacji wyznaczonej na dzień 15 grudnia 2016 r. w postępowaniu egzekucyjnym o sygn. akt(...) prowadzonej z wniosku wierzyciela (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W..

Jako mienie zastępcze zabezpieczające zaspokojenie roszczeń wierzyciela dłużnik wskazał nieruchomość gruntową położoną we wsi K. (...), gm. C., stanowiącą działkę oznaczoną numerem geodezyjnym (...), o powierzchni 0,3040 ha, zabudowaną domem mieszkalnym jednorodzinnym o powierzchni 350 m ², dla której w IX Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w B. prowadzona jest księga wieczystą (...), o łącznej wartości szacowanej przez zainteresowanego na kwotę 1 500 000,00 złotych.

W uzasadnieniu wniosku wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą w formie przedsiębiorstwa, a ruchomości objęte wnioskiem służą mu do jej prowadzenia. Brak tych przedmiotów spowoduje de facto niemożność dalszego prowadzenia działalności, a tym samym utratę źródła dochodu koniecznego do utrzymania rodziny wnioskującego i spłaty zobowiązań.

(...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. nie ustosunkował się do wniosku i pomimo prawidłowego zawiadomienia o terminie rozprawy nie zajął stanowiska w sprawie, ani nie złożył odpowiedzi na wniosek (k. 14, k. 17).

Sąd zważył, co następuje

Stosownie do treści art. 1061 § 1 kodeksu postępowania cywilnego dłużnik prowadzący działalność gospodarczą w formie przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego, w razie gdy egzekucja zostanie skierowana do rzeczy niezbędnej do prowadzenia tej działalności, może wystąpić do sądu o wyłączenie tej rzeczy spod zajęcia, wskazując we wniosku składniki swego mienia, z których jest możliwe zaspokojenie roszczenia wierzyciela w zamian za rzecz zwolnioną. O wyłączeniu spod zajęcia sąd orzeka po wysłuchaniu stron, biorąc pod uwagę obok interesów wierzyciela i dłużnika również społeczno-gospodarcze znaczenie działalności gospodarczej dłużnika. Z chwilą wydania postanowienia zwalniającego spod zajęcia, w stosunku do mienia zastępczego określonego w postanowieniu następują skutki zajęcia. Komornik dokona niezwłocznie czynności związanych z zajęciem.

W niniejszej sprawie, nie ulega wątpliwości, że dłużnik K. S. prowadzi ewidencjonowaną, jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo-Usługowo-Produkcyjna (...) K. S. z siedzibą w K. (k. 8, k. 22 – wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej Polskiej), zaś ruchomości objęte żądaniem zwolnienia spod egzekucji służą do jego prowadzenia (k. 23-24 – wyjaśnienia dłużnika K. S. złożone na rozprawie w dniu 6 lutego 2017 r.).

Mając jednakże na względzie wszystkie okoliczności sprawy Sąd uznał, że wniosek dłużnika nie może zostać uwzględniony.

Celem regulacji zawartej w powołanym powyżej przepisie jest ochrona przedsiębiorcy przed nadmierną uciążliwością postępowania egzekucyjnego i zachowanie istnienia przedsiębiorstwa oraz zdolności do generowania dochodów. Niemniej jednak powyższy cel nie może przesłaniać naczelnego obowiązku regulowania długów i uprawnienia wierzycieli do zaspokojenia ich słusznych pretensji. Ostatecznie zatem interes przedsiębiorcy może być uwzględniony wyłącznie wtedy, gdy nie stoi to w kolizji z interesem wierzycieli, lub też uwzględnienie interesu dłużnika znacząco przeważa nad uszczerbkiem w interesach wierzycieli. Warunkiem zwolnienia zajętych przedmiotów w powyższym trybie jest jednakże stwierdzenie, że mienie wskazane przez dłużnika wystarczy na zaspokojenie wierzyciela. W niniejszej sprawie przesłanka ta nie została spełniona.

We wniosku o zwolnienie zajętych ruchomości dłużnik, jako mienie zastępcze, wskazał nieruchomość gruntową położoną we wsi K. (...) gm. C. stanowiącą działkę oznaczoną numerem geodezyjnym (...), o powierzchni 0,3040 ha, zabudowaną domem mieszkalnym jednorodzinnym o powierzchni 350 m ², dla której w IX Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w B. prowadzona jest księga wieczystą (...), o łącznej wartości wskazanej przez zainteresowanego, jako kwota 1 500 000,00 złotych.

Z wypisu z rejestru gruntów wynika, że przedmiotowa nieruchomość jest nieruchomością o charakterze rolnym. Jej część o powierzchni 0,1487 ha stanową grunty rolne zaś 0,1553 ha to grunty orne (k. 29).

Ponadto należy nadmienić, jak wskazywał dłużnik, że nieruchomość nie jest jego wyłączną własnością, bowiem tak działka, jak i dom mieszkalny objęte są wspólnością ustawową majątkową małżeńską K. S. i jego małżonki U. S..

Analiza treści księgi wieczystej (...) urządzonej dla opisanej wyżej nieruchomości ujawniła, że w dziale IV wpisane są : hipoteka umowna łączna kaucyjna na sumę 529 380,00 złotych ustanowiona na rzecz (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. Oddział w B. z tytułu umowy nr (...) z dnia 17.04.2007 r., hipoteka przymusowa kaucyjna na kwotę 19 962,74 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z tytułu należności za nieopłacone składki na ubezpieczenie wobec FUS, FUZ, FP oraz FGŚP za okres wrzesień 2008 - luty 2010 wraz z odsetkami, hipoteka przymusowa kaucyjna na kwotę 1 585,62 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z tytułu zaległych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz na fundusz pracy za okres marzec 2010 - kwiecień 2010 wraz z odsetkami, hipoteka przymusowa na kwotę 14 682,04 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie wobec FUS, FUZ oraz FP za okres maj 2011- marzec 2011 w tym składki na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i fundusz pracy oraz koszty egzekucyjne i manipulacyjne wraz z odsetkami zgodnie z decyzją nr (...) NIP (...)- (...) z dn. 26.04.2011 r , hipoteka przymusowa na kwotę 13 397,55 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z tytułu należności nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne wobec FUS, FUZ oraz FP za okres listopad 2010 – sierpień 2011 na podstawie decyzji nr (...) z dn. 15.11.2011 r. oraz postanowienia nr (...)RKS-1/2/NIP (...) z dn. 30.11.2011 r., hipoteka przymusowa na kwotę 6 812,49 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z tytułu nieopłaconych składek wobec FUS, FUZ oraz FP za okres wrzesień 2011 – styczeń 2012 w tym składki na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i fundusz pracy wraz z odsetkami za zwłokę liczonymi na dzień 21.06.2012 r., hipoteka przymusowa w kwoce 15 808,93 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. zabezpieczająca należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne wobec FUS za miesiące luty 2012, -kwiecień 2012, styczeń 2013 oraz koszty upomnienia i koszty egzekucyjne, odsetki za zwłokę za w/w okres liczone na dzień 18.04.2013 r. wynikające z decyzji nr (...) NIP (...) z dn. 30.11.2011 r., hipoteka przymusowa na kwotę 6 600,20 złotych na rzecz Gminy C. zabezpieczająca wierzytelność z tytułu zobowiązań pieniężnych za okres od 2008 r. do I raty 2013 r., odsetki podatkowe, koszty upomnień oraz koszt opłaty sądowej, należność wynikająca z tytułów nr (...) z dn. 30.04.2013 r., (...) z dn. 31.12.2012 r., (...) z dn. 26.10.2012, (...) z dn. 29.06.2012, (...) z dn. 25.04.2012, (...) z dn. 25.04.2012, (...) z dn. 25.04.2012, (...) z dn. 25.04.2012, (...) z dn. 25.04.2012, (...) z dn. 08.12.2011 , (...) z dn. 04.05.2011, (...) z dn. 19.04.2011, (...) z dn. 19.04.2011, hipoteka przymusowa na kwotę 12 779,01 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. stanowiąca wierzytelność z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia wobec FUS za okres luty 2013 – października 2013 , koszty upomnienia, odsetki za zwłokę za w/w okres liczone na dzień 28.11.2013 r. oraz dalsze odsetki za zwłokę liczone do dnia zapłaty włącznie tj. należność wynikającą z decyzji RWA (...) z dn. 19.11.2013 r. oraz hipoteka przymusowa na kwotę 17 536,86 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia wobec FUZ , FP i FGŚP za okres listopad 2013 – maj 2016, koszty upomnienia , koszty egzekucyjne odsetki za zwłokę za w/w okres liczone na dzień 26.07.2016 r. stanowiące wierzytelność wynikającą z decyzji RWA (...) z dn. 18.07.2016 .

Obciążenia hipoteczne ustanowione na nieruchomości stanowią łącznie kwotę 638 545,44 złotych.

Poza powyższymi obciążeniami, zwraca uwagę fakt, że egzekucja w sprawie (...) nie jest jedynym postępowaniem egzekucyjnym, jakie toczy się przeciwko dłużnikowi. Egzekucję do ww. nieruchomości skierowane zostały również w postępowaniach prowadzonych przez Komornika Sądowego przy Sądzie rejonowym w B. (...) o sygn. akt (...), w których same należności główne wierzycieli egzekwujących opiewają odpowiednio na kwoty 7 115,38 złotych , 10 497,00 złotych oraz 30 902,40 złotych.

Należność dochodzona przez wierzyciela w sprawie(...) na dzień wszczęcia egzekucji to kwota 43 313,28 złotych.

Wobec łącznej wysokości zadłużenia aktualnie obciążającego dłużnika, mając na względzie, iż jego wysokość wzrasta, a końcowo powiększona zostanie również o koszty prowadzonych egzekucji, w ocenie Sądu, wniosek dłużnika nie zasługuje na uwzględnienie z uwagi na przesłankę interesu wierzyciela.

Warunkiem zwolnienia spod egzekucji zajętych przedmiotów w powyższym trybie jest jak wspomniano stwierdzenie, że mienie wskazane przez dłużnika wystarczy na zaspokojenie wierzyciela.

W pierwszej kolejności zważyć należało, że wskazana przez dłużnika wartość nieruchomości - 1 500 000,00 złotych nie jest kwotą realną do uzyskania w drodze sprzedaży licytacyjnej.

Sądowi z urzędu wiadomo jest, że ceny na poziomie 1 500 000,00 złotych osiągają nieruchomości położone w centrum B.. Natomiast nieruchomość wskazana przez dłużnika znajduje się w odległości ponad 30 kilometrów od miasta. Pozamiejska lokalizacja, choć automatycznie nie wyłącza atrakcyjności nieruchomości, to z całą pewnością wpływa na obniżenie ceny metra kwadratowego w stosunku do działek miejskich lub położonych w bliskiej odległości aglomeracji (do 15 kilometrów). Stąd należy uznać z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością, że cena nabycia nieruchomości nie zbliży się wysokością do wartości działki wskazanej przez dłużnika we wniosku.

Wobec licznych hipotek obciążających nieruchomość zaoferowaną przez dłużnika w zamian za zajęte ruchomości oraz faktu skierowania egzekucji do przedmiotowej nieruchomości w czterech postępowaniach egzekucyjnych, aktualne obciążenia nieruchomości, wynoszą łącznie 730 373,50 złotych, stąd w ocenie Sądu zachodzi uzasadniona obawa, że wierzyciel egzekwujący w sprawie (...), przy uwzględnieniu reguł w zakresie kolejności zaspokajania z kwoty uzyskanej z egzekucji regulowanych przepisem art. 1025 k.p.c. nie uzyska pełnego zaspokojenia ze środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji w toku postępowania egzekucyjnego.

Oddalając wniosek dłużnika Sąd miał również na względzie fakt, że przedmiotowa nieruchomość jest nieruchomością o charakterze rolnym (k. 29 – aktualny wypis z rejestru gruntów). Okoliczność ta, w świetle aktualnie obowiązujących przepisów o egzekucji nieruchomości rolnych, staje się niezwykle istotna, bowiem w konsekwencji aktualnego stanu prawnego realne szanse na sprzedaż działki są niewielkie, a proces ten, z uwagi na uprawnienia i przywileje określonych podmiotów biorących udział w obrocie nieruchomościami rolnymi , dalece bardziej rozciągnięty w czasie.

Zatem w razie wydania postanowienia uwzględniającego wniosek dłużnika w stosunku do mienia zastępczego, Sąd zwiększyłby ryzyko bezskutecznej egzekucji, a w konsekwencji doprowadził do braku możliwości zaspokojenia dochodzonej należności przez wierzyciela.

Mając powyższe na względzie Sąd na mocy powołanych wyżej przepisów postanowił, jak w punkcie I sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 770 k.p.c., zobowiązując dłużnika do uiszczenia kwoty 50 złotych wydatkowanej tymczasowo przez Skarb Państwa na poczet należności za wydanie wypisu z rejestru gruntów (k. 28-30).